Stichting Waterschapserfgoed

Gemaal Fjouwerhûs

Vierhuisterweg 25 (tegenover)
8507 CG Rohel
De Groote Sint Johannesgasterveenpolder werd opgericht in 1854. De bepoldering van het gebied vond plaats in de periode 1856-1858. In 1929 werd een plan goedgekeurd voor een ingrijpende reorganisatie van de bemaling. In het kader daarvan werd een gemaal gesticht bij de sluis te Vierhuis, dat in 1930 voltooid werd. Het gemaal bemaalde een gebied van ca. 2000 ha.
Het gemaal is gebouwd onder invloed van interbellum-architectuur. Dit komt goed naar voren in de sobere baksteen bouwtrant met bescheiden metselwerkaccenten en de markante kapvorm met het overstek. De installatie is grotendeels verwijderd. Het casco bezit een grote mate van gaafheid. In de jaren '90 van de vorige eeuw is het object beoordeeld in het kader van het MIP onder nr. FR-Ska-233. Het gemaal is toen niet geselecteerd voor rijksmonument. Het gemaal is echter wel van provinciaal belang.

Het gemaal is onder architectuur gebouwd. Het opgaande werk is uitgevoerd in twee kleuren baksteen in noordsverband en bezit een iets verdiepte voeg. Aan de bovenzijde is een betonnen ringbalk aangebracht waarop de kapconstructie is bevestigd. De kapconstructie bestaat uit houten spanten waarop hoogstwaarschijnlijk gordingen zijn aangebracht met dakhout. Dit is niet zichtbaar omdat aan de binnenzijde de kap is weggewerkt onder een fraai schrootjesplafond. Tevens zijn de buitenmuren aan de binnenzijde tot aan de vensters betegeld.
Situatie 2016
Situatie 2016
Situatie 1955
Situatie 1955
Situatie vroeger
Situatie vroeger